woensdag 13 april 2016

De geweldplegers: Divina Commedia: Hel: Canto 11

image

Ze staan op het uiterste randje van de hoge rotswand die de 6e hellekring scheidt van de 7e. Hier op deze rand krijgt Dante uitleg van Vergilius over de 7e hellekring.

Deze kring is opgedeeld in 3 typen geweldpleger, naar de 3 soorten geweld die mensen kunnen plegen. De klassieke dichter legt het nog eens goed uit: de mens kan geweld plegen tegen God, tegen zichzelf en tegen zijn naaste.

Elke geweldspleging heeft zijn eigen cirkel. De uiteenzetting die Vergilius hier geeft, is gebasseerd op het Romeins recht. Met hedendaagse ogen bevat het zondigen tegen God soms ook elementen uit de 2 andere cirkels.

Mooi is wat Vergilius vertelt over het bedrog dat door de mens wordt gepleegd tegen een ander mens. Het vertrouwen dat de medemens in je heeft, wordt hier geschonden. Hetzelfde geldt voor de liefde. Voor Vergilius zijn dit zware vergrijpen.

Daar op die rotswand ontstaat een filosofisch betoog als Dante doorvraagt. Vergilius verwijt Dante dat hij met zijn gedachten van de rechte weg afdwaalt. Hij onderwijst zijn leerling nu zoals Dante het ziet: de klassieke schrijver geeft onderricht.

Hier komen wijsheden voorbij die Dante door zorgvuldige studie van de oude wijzen zich heeft toegeƫigend. Dat levert een aardig staaltje Middeleeuwse geleerdheid op. Tot en met de verwijzing aan het einde van dit Canto.

Wie weet nu nog op welke dag en tijdstip Dante de 7e hellekring betreedt? Vergilius verraadt het in zijn afsluiting:

Maar volg mij als nu, daar het gaan mij gevalt; want de Visschen schieten op aan den horizont, en de Wagen ligt gansch boven het Noord-Oosten; en de helling daalt nog ver ginds-henen. (Boeken, 112-115)

Het lijkt er hier sterk op dat de eerste dag erop zit van de reis door het hiernamaals. De 2 sterrenbeelden Vissen en Ram die elkaar afwisselen, duiden op 2 uur voor zonsopkomst. De nieuwe ochtend nadert.

Lees de andere bijdragen van het Dante project

Gedichten rond Canto 11

Lees meer op wolkenhemel.blogspot.nl

Literatuur
De hier gebruikte vertaling is van H.J. Boeken [Wereldbibliotheek, 1907], vijfde oplaag uit 1922.
Er zijn vele vertalingen van Dantes meesterwerk in het Nederlands verschenen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Terugblik: Paradijs: Canto 22

Ik blikte omlaag door alle zeven sferen, en toen ik de aardbol zag heel in de diepte, zo klein en zo gering, glimlachte ik even. En loof ik ...