woensdag 31 januari 2018

Ogen en mond: Divina Commedia: Louteringsberg: Canto 31c

Overmand door de emoties is de verteller buiten westen geraakt. Hij wordt wakker terwijl de vrouw die hij eerder alleen zag aan de rivier, boven hem is. Ze trekt hem door het water van de Lethe. Het is Matelda die Dante eerder zag staan toen hij dit stuk bos ontdekte.

Ze glijdt zo licht als een bootje over het water en trekt hem achter zich aan. Hier reinigt Dante zich van zijn verleden. Zijn verleden waarvan hij zojuist berouw heeft getoond, wordt nu schoongewassen en vergeten. Tenslotte duwt ze zijn hoofd onder water, waarbij de verteller het water moet doorslikken. De ultieme reiniging.

Hij is er nog niet voordat hij Beatrice mag zien, gaat hij eerst nog langs de 4 nimfen. Ze vertegenwoordigen de 4 kardinale deugden: Voorzichtigheid, Rechtvaardigheid, Moed en Matigheid.

Dante verlangt ernaar de ogen van Beatrice te zullen zien. Het is een verwijzing naar de goddelijke schoonheid van de heldin. Hij wil haar ogen zien en haar mond. Ze staat bij de borst van de griffioen. Ze kijkt strak naar het mythische dier dat Jezus verbeeldt.

Duizenden begeerten, heter dan de vlam is,
vestigden mijn ogen op de stralende ogen
die gedrug de griffioen alleen aanschouwden.
Zoals de zon schijnt in een spiegel,
straalde er het tweevoudig dier in ,
nu met de ene dan met de andere werking.
Denk, o lezer, hoe ik moest verwonder staan,
toen ik het wezen in zichzelf stil zag blijven,
en veranderen in zijn beeld. (vs 118 – 126; vert. Haghebaert)

De ogen kaatsen als een zon in de richting van het dier. Het duidt op de tweeduidigheid van dit wezen dat voor geen mens te bevatten is. Er klinkt engelengezang op. De vrouwen die rond Dante dansen, roepen Beatrice op om haar ogen op hem te richten. Net als dat ze haar mond (haar 2e schoonheid) aan hem zou moeten laten zien.

Literatuur
De hier gebruikte vertaling is van P.B. Haghebaert uit 1947. Er zijn vele vertalingen van Dantes meesterwerk in het Nederlands verschenen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Terugblik: Paradijs: Canto 22

Ik blikte omlaag door alle zeven sferen, en toen ik de aardbol zag heel in de diepte, zo klein en zo gering, glimlachte ik even. En loof ik ...