dinsdag 8 november 2022

Parel: Paradijs: Canto 2

Het scheen mij toe dat wij werden omgeven door een glanzende, dichte, vaste en heldere nevel, die gelijk was aan een door het zonlicht beschenen diamant. Die eeuwige parel nam ons in zich op, zoals water, zonder dat het zijn eenheid verliest, een zonnestraal in zich opneemt. Het feit dat ik een lichaam was (en hier op aarde kan niemand bevatten hoe de ene ruimtelijkheid in de andere kan opgaan, iets wat noodzakelijkerwijze gebeurt wanneer het ene lichaam doordringt in het andere), zou des te meer het verlangen in ons wakker moeten roepen om het Wezen te aanschouwen waarin de menselijke en goddelijke natuur, zoals men kan zien, één zijn geworden. (Van Dooren 1987, Canto 2, vs. 31 - 42)

De weg naar het paradijs leidt voor Dante op lichtstralen. Hij komt terecht in een schitterende nevel. Opgenomen in een parel, zoals het licht het water binnendringt. Een beeld dat pakt, maar dat ook verpakt is in de mystiek van het verhaal. 

Dante drijft op een bootje dat Minerva vooruit blaast. Met de snelheid van het licht vliegt de dichter daar rond. In de tekst merk je dat Dante veel dingen probeert te verklaren, al beweert hij het tegendeel. 

Vlekken op de maan

Je kunt niet verklaren wat hier allemaal gebeurt. De dingen die we op aarde geloven, zullen zich hier aan mij openbaren, weet hij. Toch vraagt hij meteen aan Beatrice wat de vlekken op de maan te betekenen hebben. Ze geeft hem het antwoord dat je vaak hoort: 'Wat denk je zelf?' Een irritant antwoord met de vraag die ze terugkaatst als dat de maan het zonlicht weerkaatst. 

Op het antwoord geeft Beatrice meteen een nieuw raadselachtig antwoord. Iets als: 'Dat vertel ik zo.' Om dan eerst ergens anders over uit te wijden. Het lijkt wel op de lichtstralen die volgens Dante even sterk blijven als je hun richting verandert met een spiegel. 

Krachten

Dantes verstand verlost zich uiteindelijk van zijn vroegere dwalingen. De krachten die spelen bij de vlekken op de maan, zijn de bewegingen van de engelen. Zij geven met hun twinkelingen van blijdschap de kenmerkende vlekken op de maan. 

de volle maan bloost
verlegen gele vlekken
schijnen door bomen

Literatuur

De hier gebruikte vertaling is van Frans van Dooren uit 1987. Er zijn vele vertalingen van Dantes meesterwerk in het Nederlands verschenen. Afwisselend citeer ik uit deze trits vertalingen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Terugblik: Paradijs: Canto 22

Ik blikte omlaag door alle zeven sferen, en toen ik de aardbol zag heel in de diepte, zo klein en zo gering, glimlachte ik even. En loof ik ...