Kruis van licht: Paradijs: Canto 15

Gelijk langs 't reine en rustig hemelvlak
Een vuurstraal plotslings heenschiet nu en dan,
Het oog dat achtloos rondziet tot zich trekkend,

En ons een ster schijnt die van plaatse wisselt,
(Schoon op het punt waar hij ontstoken werd
Niet een gemist wordt en hij kort slechts duurt):

Dus schoot er ook van d' arm die rechts zich uitstak
Een lichtvonk af tot aan den voet van 't kruis,
Uit 't sterrenbeeld dat daar zijn schittering toonde.

Doch zie, 't juweel ontviel de omvatting niet,
Maar ging den kruisarm langs en scheen een vuur,
Dat achter het albaster zich beweegt. (Kok, Canto 15, vs 13-24)

Op de torenspits van de neogotische Laurentiuskerk in Weesp prijkt een immens neon-verlicht kruis. Het is in de wijde omtrek te zien. Vanuit de trein hoef je er helemaal geen moeite voor te doen om het te zien. Je kunt het verlichte kruis uit 1956 mooi vinden of lelijk, het past zeker niet bij de bouwstijl van de kerk.

Groen neon-kruis

Het is een geschenk van de parochianen een hun toenmalige pastoor Dr. Van der Lugt. Het lichtbaken in groen neonlicht diende de kerk extra zichtbaar te maken voor passanten. Het plan om het rood te laten lichtten, strandde omdat de kerk dalende vliegtuigen voor Schiphol zou kunnen verwarren.

Een aantal jaren terug was de toren in oude luister hersteld en brandde het kruis weer. Niet lang, want het noodlot sloeg toe: de toren stond in vuur en vlam. Een paar jaar geleden is de hele kerk weer opgeknapt met als sluitstuk: het neonkruis.

Lichtstralen

Ik moet eraan denken bij het lezen van de 15e canto. Dante en Beatrice zien in de lichtstralen de vorm van een kruis tevoorschijn komen. Onderaan het kruis bengelt een bekende van Dante, zijn bet-overgrootvader Cacciaguida. Zijn zoon heeft Dante gezien in de eerste omgang van de Louteringsberg. De sfeer van Mars bestaat uit de zielen van mensen die hun leven hebben gegeven voor het geloof.

Zo ook met Cacciaguida. Hij vecht mee met een kruistocht naar het beloofde land. Waarschijnlijk de 2e. Zijn bet-overgrootvader vertelt dat hij daar ten prooi viel aan het 'laaghartige volk' van ongelovigen die de wet van Mohammed aanhangen. Dat martelaarschap heeft hem hier gebracht.

het licht uit het kruis

straalt een vlucht martelaren

de dood voor geloof

Literatuur

De hier gebruikte vertaling is van A.S. Kok uit 1864. Er zijn vele vertalingen van Dantes meesterwerk in het Nederlands verschenen. Ik varieer de citaten uit de vertalingen die ik bezit in boekvorm of digitaal.